ทำไมเสียใจถึงน้ำตาไหล
ทุกคนคงคุ้นเคยกับน้ำตากันดี ไม่ว่าจะในเวลาที่ดีใจ เสียใจ หรือแม้กระทั่งตอนที่เราหาว ก็จะมีน้ำตาไหลออกมา ซึ่งทุกคนเคยสงสัยไหมว่า ทำไมน้ำตาถึงต้องไหลเวลาที่เราแสดงความรู้สึกต่างๆและไม่สามารถหลีกเลี่ยงได้ แต่ที่มาของน้ำตาในแต่ละครั้งจะมีความแตกต่างกันอย่างชัดเจน วันนี้ สุขภาพดีดี.com ได้รวบรวมข้อมูลความรู้เกี่ยวกับ ทำไมเสียใจถึงน้ำตาไหล ให้ทุกคนได้อ่านกันค่ะ
เริ่มต้นที่ทำความรู้จักน้ำตากันก่อน น้ำตา เกิดจากการหลั่งน้ำตา (Lacrimation หรือ lachrymation) ที่มีหน้าที่ทำความสะอาดและหล่อลื่นดวงตาเพื่อตอบสนองต่ออาการระคายเคืองตา น้ำตาที่เกิดจากการร้องไห้มีผลมาจากความรู้สึกรุนแรงภายใน เช่น ความโศกเศร้า ความปิติยินดี อารมณ์ ความกลัวเกรง หรือความยินดี การหัวเราะและการหาวก็สามารถทำให้เกิดน้ำตาได้ ซึ่งแบ่งรูปแบบของน้ำตาได้ทั้งหมด 3 แบบ
1. Emotional tears น้ำตาจากอารมณ์ (ดีใจ หรือเสียใจ) |
หรือที่เราเรียกว่า น้ำตาจากอารมณ์ เนื่องจากหลายๆ ครั้งเราร้องไห้เพราะอารมณ์ที่แสดงออกอย่างรุนแรง ทั้งดีใจมากๆ จนน้ำตาไหล หรือปล่อยให้ตัวเองร้องไห้ เพราะความเสียใจ น้ำตาชนิดแรกคือน้ำตาจากอารมณ์ของเรา ที่จะเกิดขึ้นเมื่อมีอาการเศร้า เสียใจ ดีใจหรือตื้นตัน ล้นออกมามากๆ จนสูญเสียการควบคุม น้ำตาชนิดนี้ จึงออกมาเพื่อปรับสมดุลอารมณ์
น้ำตามีความสัมพันธ์กับฮอร์โมนความเครียดในระดับสูง คือ Adrenocorticotrophic hormone (ACTH) และ enkephalin ซึ่งเป็นเหมือนยาแก้ปวดจากธรรมชาติ ที่ถูกปล่อยเมื่อร่างกายอยู่ในความเครียด เมื่อเราร้องไห้เสร็จแล้วก็จะรู้สึกเหมือนว่าปล่อยให้ตัวเองได้ปลดปล่อยความเครียดได้ จนทำให้เรารู้สึกดีขึ้น
2. Basal tears น้ำตาหล่อลื่น |
น้ำตาหล่อลื่นเป็นน้ำตาที่ให้ความชุ่มชื้นกับดวงตาและป้องกันฝุ่นละอองที่จะเข้ามาในดวงตาของเรา ซึ่งน้ำตาชนิดนี้จะก่อตัวบางๆ ถึง 3 ชั้น
ชั้นที่ 1 คือ ชั้นเมือก ที่ทำให้น้ำตาติดกับตา
ชั้นที่ 2 คือชั้นน้ำ ทำให้ตาชุ่มชื้น กำจัดแบคทีเรีย ป้องกันผิวตาจากอันตราย
ชั้นที่ 3 คือชั้นไขมัน ที่ทำให้พื้นผิวเรียบ ป้องกันไม่ให้ชั้นอื่นได้รับผลกระทบ
ซึ่งตามปกติแล้วถึงแม้ว่าเราจะไม่ได้ร้องไห้ดีใจหรือเสียใจ เราจะต้องเสียน้ำตาไปวันละ 0.75-1.1 กรัมต่อ 1 วัน
3. Reflex tears น้ำตาระคายเคือง |
สังเกตได้ง่ายๆเมื่อเราหั่นหัวหอม หรือมีฝุ่นเข้าตา หรือแม้กระทั่งจ้องจอคอมนานๆ ร่างกายของเราจะทำการหลั่งน้ำตาระคายเคืองออกมา เพื่อป้องกันดวงตาจากอันตรายต่างๆ มีหน้าที่ชะล้างสิ่งต่างๆ ที่เป็นอันตราย น้ำตาชนิดนี้ จะถูกขับออกมาในปริมาณที่เยอะกว่า เพื่อชะล้างสิ่งที่เป็นอันตราย หรืออนุภาคอื่นๆ โดยน้ำตาชนิดนี้จะมีชั้นน้ำที่ประกอบด้วยแอนติบอดีมากกว่าชนิดอื่นๆ เพื่อยับยั้งจุลชีพที่พยายามจะเข้ามาในตา
นอกจากน้ำตาแต่ละชนิดจะมีส่วนประกอบที่แตกต่างกัน จากการศึกษายังพบว่า น้ำตาหนึ่งหยดของแต่ละแบบเมื่อส่องกล้องไมโครสโคปแล้ว ยังพบโครงสร้างน้ำตาที่แตกต่างกันด้วย ซึ่งนักวิจัยก็มองว่า น้ำตาเป็นมากกว่าแค่ของเหลวรสเค็มที่เราหลั่งออกมาในช่วงเวลาที่ยากลำบาก แต่น้ำตาแต่ละหยดยังเหมือนสะสมประสบการณ์ของแต่ละคนที่แตกต่างกันไว้ด้วย
ซึ่งเหตุผลที่ ทำไมเสียใจถึงน้ำตาไหลนั้น เป็นเพราะว่าน้ำตามีความสัมพันธ์กับฮอร์โมนความเครียดในระดับสูง คือ Adrenocorticotrophic hormone (ACTH) และ enkephalin ซึ่งเป็นเหมือนยาแก้ปวดจากธรรมชาติ ที่ถูกปล่อยเมื่อร่างกายอยู่ในความเครียด เมื่อเราร้องไห้เสร็จแล้วก็จะรู้สึกเหมือนว่าปล่อยให้ตัวเองได้ปลดปล่อยความเครียดได้ จนทำให้เรารู้สึกดีขึ้น
และสมองส่วนที่ดีควบคุมอารมณ์ของเราอยู่ตรงบริเวณตาพอดี สมองส่วนนี้จะทำหน้าที่ช่วยปลดปล่อยอารมณ์ของเราทั้งความทุกข์และความสุข โดยธรรมชาติของคนเราโดยธรรมชาติเมื่อคนเรามีความทุกข์ก็จะต้องปลดปล่อยความทุกข์นั้นออกไป